Η νέα γενιά επιγραμμικής τηλεόρασης: όταν το streaming συνάντησε το peer-to-peer

Η διανομή περιεχομένου σε βάση αμοιβαιότητας (peer-to-peer) αποτελεί αναμφισβήτητα μια από τις πιο καινοτόμες διαδικτυακές εφαρμογές. Οι προσπάθειες να τεθούν φραγμοί στη συγκεκριμένη τεχνολογία, κατά την προσωπική μου εκτίμηση, είναι καταδικασμένες να αποτύχουν, είτε προέρχονται από το κράτος, είτε από την πολιτιστική ή τηλεπικοινωνιακή βιομηχανία.

Αντίθετα η τελειοποίηση των πρωτοκόλλων peer-to-peer σε συνδυασμό με την κατακόρυφη αύξηση της διαθέσιμης ευρυζωνικότητας ανοίγει ένα πρωτοφανές πεδίο δημιουργίας νέων καναλιών διανομής πολιτιστικών αγαθών και υπηρεσιών.

Στις αρχές Σεπτεμβρίου διοργανώθηκε διεθνές συνέδριο για το peer-to-peer computing από το πανεπιστήμιο του Άαχεν στη Γερμανίας. Οι δεκάδες παρουσιάσεις που έγιναν και μπορείτε να δείτε εδώ δείχνουν ότι η έρευνα στον συγκεκριμένο τομέα είναι ιδιαίτερα δραστήρια. Μια από τις εφαρμογές που συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον είναι η διανομή βίντεο μέσα από αποκεντρωμένα δίκτυα που λειτουργούν σε βάση αμοιβαιότητας.

Το βασικό πρόβλημα της επιγραμμικής τηλεόρασης μέσω της κλασικής μεθόδου server/client, όπως για παράδειγμα το YouTube, είναι ότι απαιτεί ευρυζωνικότητα ανάλογη με τον όγκο της τηλεθέασης. Αυτό σημαίνει ότι όσο πιο πολλοί τηλεθεατές συνδέονται στην υπηρεσία τόσο μεγαλύτερη ροή πληροφοριών είναι απαραίτητη.

Ως αποτέλεσμα η επιγραμμική εκπομπή τηλεοπτικών προγραμμάτων σε μορφή streaming χαρακτηρίζεται από μεταβλητό κόστος. Eνώ η μετάδοση σε μικρό αριθμό δεκτών κοστίζει σχετικά φθηνά, όταν γίνεται μαζική και απευθύνεται σε εκατοντάδες ή χιλιάδες τηλεθεατές ταυτόχρονα απαιτεί πολύ υψηλές επενδύσεις σε δικτυακή χωρητικότητα (bandwidth) και σε τεχνική υποστήριξη (servers). Επιπροσθέτως η καλή λειτουργία της υπηρεσίας απαιτεί την συνεχή προσαρμογή των τεχνικών πόρων στις μεταβολές της ζήτησης.

Στην περίπτωση των δικτύων peer-to-peer, κάθε μέλος μιας κοινότητας θέτει στη διάθεση των άλλων μελών όχι μόνο το περιεχόμενο που βρίσκεται αποθηκευμένο στο σκληρό δίσκο του υπολογιστή του αλλά και την ανερχόμενη διαδικτυακή του χωρητικότητα (upload) ούτως ώστε να διευκολύνει τη ροή των πληροφοριών. Έτσι η ύπαρξη συγκεντρωμένων και υψηλού κόστους τεχνικών υποδομών δεν είναι απαραίτητη για τη διανομή περιεχομένου.

Αυτός είναι ο λόγος που τελευταία πολλαπλασιάζονται οι εφαρμογές επιγραμικής τηλεόρασης σε μορφή streaming που βασίζονται σε αρχιτεκτονικές peer-to-peer. Οι εφαρμογές αυτές χοντρικά χωρίζονται σε δύο κατηγορίες.

Η πρώτη κατηγορία αποτελείται από εμπορικές πλατφόρμες διανομής οι οποίες χρησιμοποιούν το peer-to-peer για να ρίξουν το εγγενές μεταβλητό κόστος της δραστηριότητας τους. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσεται το Joost, το Vuse και το iPLayer του BBC. Πρόκειται για κλειστές πλατφόρμες που συνδυάζουν τη μέθοδο client/server με το peer-to-peer και επιτρέπουν τον κεντρικό έλεγχο του περιεχομένου που διακινείται.

Οι δύο πρώτες εκπέμπουν προγράμματα μέσω συμφωνιών που έχουν κλείσει με τις majors της πολιτιστικής βιομηχανίας. Πρόκειται κυρίως για αμερικάνικες τηλεοπτικές εκπομπές και βίντεο κλιπ. Παρόλαυτα, λόγω του χαμηλού κόστους διανομής, το Joost και το Vuse επωφελούνται από το φαινόμενο του Long Tail. ΄Ετσι μπορούν και διανέμουν επίσης κάποιους “ περιθωριακούς” καταλόγους περιεχομένων που δεν υπάρχουν στα παραδοσιακά κανάλια όπως σπάνια ντοκυμαντέρ και άγνωστες ταινίες.

Το ενδιαφέρον του iPLayer είναι μεγαλύτερο γιατί δημιουργήθηκε από μια δημόσια τηλεόραση με κύρος όπως το BBC αλλά και λόγω των διαμαρτυριών που ξεσήκωσε από την πλευρά των τηλεπικοινωνιακών πάροχων της Μεγάλης Βρετανίας.

Οι τελευταίοι θεωρούν ότι η πρωτοβουλία του BBC να δημιουργήσει μια υπηρεσία catch-up TV με αρχιτεκτονική peer-to-peer αποτελεί επιβάρυνση για τους ίδιους. Πράγματι, όσο η μέση κατανάλωση upload αυξάνεται τόσο ακριβότερα κοστίζει ένας πελάτης στον πάροχο του. Το iPLayer μειώνει έτσι το κόστος διανομής των προγραμμάτων για το BBC μεταθέτοντας το στους χρήστες και τελικά στους πάροχους. Αυτός είναι ο λόγος που κάποιοι από αυτούς απειλούν να θέσουν το iPLayer στην μαύρη λίστα. Από την πλευρά του το BBC απειλεί να αντιδράσει δικαστικά εάν πέσει θύμα data discrimination.

Η δεύτερη κατηγορία διαδικτυακών εφαρμογών streaming που βασίζονται στο peer-to-peer είναι αυτή των Sopcast, TVU, TVAnts, PPLive και λοιπών PeerCast. Πρόκειται επίσης για εμπορικές εφαρμογές, κυρίως προερχόμενες από την Ασία, οι οποίες όμως επικεντρώνονται στην διανομή και όχι στο περιεχόμενο. Με άλλα λόγια, χρησιμοποιώντας τα παραπάνω προγράμματα οποιοσδήποτε χρήστης μπορεί να διανέμει βίντεο streaming ταυτόχρονα σε πολλούς δέκτες χωρίς να χρειαστεί κεντρικό server.

Η πιο δημοφιλής χρήση αυτών των υπηρεσιών συνιστάται στην “ζωντανή”αναμετάδοση τηλεοπτικών προγραμμάτων όπως ποδοσφαιρικοί αγώνες. Μάλιστα, για διευκόλυνση των χρηστών έχουν δημιουργηθεί ειδικά πόρταλς, όπως το MyP2P.eu και το RojaDirecta, που συγκεντρώνουν τους συνδέσμους για όλες τις διαθέσιμες αναμεταδόσεις σε πραγματικό χρόνο. Συχνά οι χρήστες χρησιμοποιούν αυτές τις πλατφόρμες για να διαθέσουν προστατευόμενο περιεχόμενο όπως τα παιχνίδια του Champions League που μεταδίσουν κατ’αποκλειστικότητα συνδρομητικά κανάλια, αλλά και πρόσφατες ταινίες και σειρές.

Τα βασικά προβλήματα αυτών των εφαρμογών είναι δύο. Το πρώτο πρόβλημα είναι η έλλειψη αξιοπιστίας και ποιότητας της τεχνολογίας. Αυτό οφείλεται στο ότι η συγκεκριμένη αρχιτεκτονική είναι συγκεντρωτική από την πλευρά της προσφοράς. Αυτό σημαίνει ότι το αρχικό αρχείο του streaming προέρχεται από ένα και μοναδικό χρήστη, ο οποίος έχει και την πρωτοβουλία της εκπομπής, έστω και αν στη συνέχεια μεταφέρεται από τους άλλους συμμετέχοντες στο δίκτυο. Έτσι, εάν για οποιαδήποτε λόγο ο χρήστης αυτός βγει από το δίκτυο, αυτόματα σταματάει η εκπομπή.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι η σχετικά πολύπλοκη διαδικασία που απαιτείται για να γίνει εκπομπή και η μη συμβατότητα των εφαρμογών με δημοφιλή πρωτόκολλα όπως το BitTorrent. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προς το παρόν, εκτός από την Κίνα και την Κορέα, οι υπηρεσίες αυτές παραμένουν σχετικά άγνωστες στο ευρύ κοινό των χρηστών peer-to-peer. Μια πρόσφατη τεχνική εξέλιξη έρχεται όμως να ανατρέψει αυτή την κατάσταση.

Στο ερευνητικό πρόγραμμα P2P-Next project το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το BBC, συμμετέχουν ερευνητές από τρία ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Βασικός στόχος του προγράμματος είναι η δημιουργία μιας open source πλατφόρμας διανομής τηλεοπτικών προγραμμάτων που θα βασίζεται στην αρχή του peer-to-peer.

Μετά από αρκετούς μήνες δουλειάς του P2P-Next project ο πρώτος open source streaming player βασισμένος στο πρωτόκολλο BitTorrent είναι γεγονός. Το όνομα του SwarmPlayer. Η λειτουργία του μοιάζει με αυτή οποιαδήποτε άλλου torrent client όπως ο uTorrent ή ο Azureus κάτι που του επιτρέπει να συνδεθεί σε οποιοδήποτε public ή private tracker. Η διαφορά του έγκειται στο ότι επιτρέπει την κατανάλωση ενός προγράμματος σε μορφή βίντεο πριν τελειώσει το download.

Μετατρέποντας τη ροή των πληροφοριών που προέρχονται από τους seeders σε streaming βίντεο ο SwarmPlayer επιτρέπει θεωρητικά στους χρήστες του να χρησιμοποιήσουν οποιοδήποτε δίκτυο BitTorrent ως υπηρεσία video on demand. Παρά τις τεχνικές δυσκολίες του εγχειρήματος πρόκειται για μια εξέλιξη που μπορεί να αλλάξει ριζικά τη μορφή του peer-to-peer, τουλάχιστον σε ότι αφορά τα περιεχόμενα σε μορφή βίντεο.

Οδηγίες για τη χρήση του SwarmPlayer παρακάτω:

Το πρόγραμμα SwarmPlayer είναι ακόμα σε μορφή βήτα και άρα μπορεί να παρουσιάσει προβλήματα σταθερότητας ή ασφάλειας. Μπορείτε να το κατεβάσετε εδώ για Linux ή Windows.

1.Κάνετε εγκατάσταση του SwarmPlayer.
2.Πηγαίνετε στον αγαπημένο σας torrent tracker (μπορείτε να αρχίσετε εδώ).
3.Διαλέγετε ένα πρόσφατο torrent βίντεο με πολλούς seeders ούτως ώστε να εξασφαλίσετε καλή ροή πληροφοριών (απαραίτητα πάνω από 120 ko/s).
4.Το κατεβάζετε στο υπολογιστή σας.
5.Θέτετε σε λειτουργία το SwarmPlayer.
6.Ανοίγεται το αρχείο .torrent της επιλογής σας με το SwarmPlayer.
7.To πρόγραμμα ψάχνει peers και αρχίζει να κατεβάζει.
8.Λογικά μετά από λίγα λεπτά μπορείτε να παρακολουθήσετε το περιεχόμενο της επιλογής σας σε μορφή streaming.

Αν δε σας κάνει κόπο δώστε κι ένα feedback εδώ.


12 thoughts on “Η νέα γενιά επιγραμμικής τηλεόρασης: όταν το streaming συνάντησε το peer-to-peer

  1. Πολλά καινούργια πραγματα μας λες και πρέπει να διαβάσω το ποστ 2-3 φορές.

    και πάλι λιγα θα καταλάβω.

    Π2Π πάει να πει, απο υπολογιστη σε υπολογιστη, χωρις τη διαμεσολάβηση σερβερ, ναι;;

  2. Πολλά καινούργια πραγματα μας λες και πρέπει να διαβάσω το ποστ 2-3 φορές.

    και πάλι λιγα θα καταλάβω.

    Π2Π πάει να πει, απο υπολογιστη σε υπολογιστη, χωρις τη διαμεσολάβηση σερβερ, ναι;;

  3. Πολλά καινούργια πραγματα μας λες και πρέπει να διαβάσω το ποστ 2-3 φορές.

    και πάλι λιγα θα καταλάβω.

    Π2Π πάει να πει, απο υπολογιστη σε υπολογιστη, χωρις τη διαμεσολάβηση σερβερ, ναι;;

  4. Πολλά καινούργια πραγματα μας λες και πρέπει να διαβάσω το ποστ 2-3 φορές.

    και πάλι λιγα θα καταλάβω.

    Π2Π πάει να πει, απο υπολογιστη σε υπολογιστη, χωρις τη διαμεσολάβηση σερβερ, ναι;;

  5. Ange-ta, το peer-to-peer είναι όντως μια μέθοδος που μεταβάλλει κάθε υπολογιστή ενός δικτύου σε σέρβερ, εξ ου και η οικονομία που προκύπτει σε ευρυζωνικότητα και υπολογιστική δύναμη.

    Το χαρακτηριστικό αυτό κάνει τα σχετικά πρωτόκολλα ιδιαίτερα αποτελεσματικά για εφαρμογές όπως η δικτυακή τηλεόραση που είναι “σπάταλες” σε επίπεδο τεχνικών πόρων.

    Έχεις δίκιο για την τεχνική αργκό αλλά μου είναι πολύ δύσκολο να την αποφύγω σε τέτοια θέματα ; )

  6. Ange-ta, το peer-to-peer είναι όντως μια μέθοδος που μεταβάλλει κάθε υπολογιστή ενός δικτύου σε σέρβερ, εξ ου και η οικονομία που προκύπτει σε ευρυζωνικότητα και υπολογιστική δύναμη.

    Το χαρακτηριστικό αυτό κάνει τα σχετικά πρωτόκολλα ιδιαίτερα αποτελεσματικά για εφαρμογές όπως η δικτυακή τηλεόραση που είναι “σπάταλες” σε επίπεδο τεχνικών πόρων.

    Έχεις δίκιο για την τεχνική αργκό αλλά μου είναι πολύ δύσκολο να την αποφύγω σε τέτοια θέματα ; )

  7. Ange-ta, το peer-to-peer είναι όντως μια μέθοδος που μεταβάλλει κάθε υπολογιστή ενός δικτύου σε σέρβερ, εξ ου και η οικονομία που προκύπτει σε ευρυζωνικότητα και υπολογιστική δύναμη.

    Το χαρακτηριστικό αυτό κάνει τα σχετικά πρωτόκολλα ιδιαίτερα αποτελεσματικά για εφαρμογές όπως η δικτυακή τηλεόραση που είναι “σπάταλες” σε επίπεδο τεχνικών πόρων.

    Έχεις δίκιο για την τεχνική αργκό αλλά μου είναι πολύ δύσκολο να την αποφύγω σε τέτοια θέματα ; )

  8. Ange-ta, το peer-to-peer είναι όντως μια μέθοδος που μεταβάλλει κάθε υπολογιστή ενός δικτύου σε σέρβερ, εξ ου και η οικονομία που προκύπτει σε ευρυζωνικότητα και υπολογιστική δύναμη.

    Το χαρακτηριστικό αυτό κάνει τα σχετικά πρωτόκολλα ιδιαίτερα αποτελεσματικά για εφαρμογές όπως η δικτυακή τηλεόραση που είναι “σπάταλες” σε επίπεδο τεχνικών πόρων.

    Έχεις δίκιο για την τεχνική αργκό αλλά μου είναι πολύ δύσκολο να την αποφύγω σε τέτοια θέματα ; )

  9. καλά κάνεις και τα γράφεις, και πολύ ωραία τα γράφεις. Την πρώτη φορα κατάλαβα τα μισά την 2η και 3η θα καταλάβω κάτι ακόμα.
    Η ουσία είναι να μαθαίνεις πάντα κάτι!

  10. καλά κάνεις και τα γράφεις, και πολύ ωραία τα γράφεις. Την πρώτη φορα κατάλαβα τα μισά την 2η και 3η θα καταλάβω κάτι ακόμα.
    Η ουσία είναι να μαθαίνεις πάντα κάτι!

  11. καλά κάνεις και τα γράφεις, και πολύ ωραία τα γράφεις. Την πρώτη φορα κατάλαβα τα μισά την 2η και 3η θα καταλάβω κάτι ακόμα.
    Η ουσία είναι να μαθαίνεις πάντα κάτι!

  12. καλά κάνεις και τα γράφεις, και πολύ ωραία τα γράφεις. Την πρώτη φορα κατάλαβα τα μισά την 2η και 3η θα καταλάβω κάτι ακόμα.
    Η ουσία είναι να μαθαίνεις πάντα κάτι!

Leave a Reply to Νίκος Σμυρναίος Cancel reply

Your email address will not be published.