Ο αντιπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Javier Solana, αφού εξέφρασε τη λύπη του για τα θύματα απαίτησε την άμεση κατάπαυση του πυρός. Ο προεδρεύων την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το τέλος του έτους Σαρκοζύ ζήτησε τον τερματισμό της εκτόξευσης ρουκετών κατά των ισραηλινών εδαφών από τη Χαμάς και την παράλληλη παύση των βομβαρδισμών από το Ισραήλ.

Η υποκρισία με την οποία οι Ευρωπαίοι ηγέτες καταδικάζουν τα γεγονότα αναδεικνύει από την μία το δημοκρατικό έλλειμμα που χαρακτηρίζει την Ευρωπαϊκή Ένωση και από την άλλη την πλήρη αδυναμία της να αναπτύξει μια σοβαρή εξωτερική πολιτική ως αντίβαρο της αμερικανικής διπλωματικής και στρατιωτικής κυριαρχίας.

Σύμφωνα με την Le Monde, στις 8 Δεκεμβρίου, λίγες μόνο μέρες πριν από την επίθεση στη Γάζα, το συμβούλιο υπουργών εξωτερικών της ΕΕ, αποφάσισε την ενίσχυση των δεσμών της Ευρώπης με το Ισραήλ σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο.

Η απόφαση αυτή σημαίνει ότι το Ισραήλ περνάει σε ένα στάδιο ακόμη πιο στενής συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό περιλαμβάνει ετήσιες συναντήσεις σε επίπεδο αρχηγών κρατών – ένα προνόμιο που ως τώρα είχαν μόνο η Ρωσία, η Κίνα και η Ινδία-, πιο στενή συνεργασία σε επίπεδο ασφαλείας και στρατηγικής, διάλογο και συνεργασία σε επίπεδο κοινοβουλίων κτλ. Όντας πιο κοντά στα κέντρα αποφάσεων της ΕΕ, η κυβέρνηση του Ισραήλ θα μπορεί πλέον να προβάλει τις απόψεις της και τα συμφέροντα της με πιο αποτελεσματικό τρόπο.

Το κείμενο της απόφασης του συμβουλίου υπουργών αναφέρει ότι “that building-up (of bilateral relations) must be based on the shared values of both parties, and particularly on democracy, respect for human rights, the rule of law and fundamental freedoms, good governance and international humanitarian law”. Μια δήλωση που, υπό το πρίσμα των τελευταίων γεγονότων, παίρνει μια ειρωνική αν όχι δραματική χροιά…

Κι όμως, μόλις πέντε μέρες πριν, στις 3 Δεκεμβρίου 2008, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε εκτιμήσει ότι μια τέτοια μονομερής πρωτοβουλία θα έπρεπε να συνδεθεί με την διάθεση ή όχι του Ισραήλ για συνέχιση των διαπραγματεύσεων με στόχο την ειρήνη και την επίλυση του παλαιστινιακού προβλήματος. Η θέση αυτή των εκλεγμένων Ευρωβουλευτών αγνοήθηκε εντελώς.

Για μια ακόμη φορά, το συμβούλιο υπουργών, υπό την πίεση της γαλλικής προεδρίας, ακύρωσε στην ουσία την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αναίρεσε και το τελευταίο μέσο πίεσης που διέθετε η ΕΕ σχετικά με τη στάση του Ισραήλ. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά.

Μια λεπτομερής ανάλυση του θέματος, στα γαλλικά, βρίσκεται στο μπλογκ της Monde Diplomatique.