Το διαδίκτυο ως πολιτικό διακύβευμα

Το διαδίκτυο δεν είναι απλά ένα νέο ΜΜΕ. Είναι ένα μεταμέσο με την έννοια ότι αποτελεί την βάση και την υποδομή πάνω στην οποία αναπτύσσεται το σύνολο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων μαζικής αλλά και διαπροσωπικής επικοινωνίας.

Ταυτόχρονα το διαδίκτυο αποτελεί πλέον το πεδίο μιας διαμάχης που το καθιστά ολοένα και περισσότερο υψηλής σημασίας πολιτικό διακύβευμα.

Οι υποθέσεις είναι πολλές και δείχνουν ξεκάθαρα την γραμμή του μετώπου: η καταδίκη του Pirate Bay στη Σουηδία, η προώθηση του νόμου Hadopi για το διαδίκτυο από την κυβέρνηση Σαρκοζύ στη Γαλλία, ο πόλεμος στην τροπολογία 138 του τηλεπικοινωνιακού πακέτου στην ΕΕ, η επιμήκυνση της διάρκειας του copyright στη μουσική, οι προσπάθειες ελέγχου και λογοκρισίας της μπλογκοσφαίρας.

Το χάσμα που χωρίζει τους αντιπάλους είναι χάσμα γενεών αλλά και ταξικό ταυτόχρονα. Και βέβαια αυτό δεν είναι αντιφατικό από τη στιγμή που οι νέες γενιές στις δυτικές κοινωνίες προλεταριοποιούνται με γοργούς ρυθμούς. Αν παρατηρήσει κανείς το ποιοι είναι οι υποστηρικτές του ελέγχου και της καταστολής στο διαδίκτυο, ποιοι είναι αυτοί που υπερασπίζονται το copyright και την εμπορευματοποίηση της γνώσης βρίσκει πάντα το ίδιο προφίλ.

Πετυχημένοι πενηντάρηδες, που απολαμβάνουν αδρά τους καρπούς του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Νεοφιλελεύθεροι ιδεολόγοι που όμως στην πράξη στηρίζουν τα ολιγοπώλια. Νεοδεξιοί ηθικολόγοι πολιτικάντηδες. Πλουσιοπάροχα αμειβόμενες βεντέτες τις μαζικής κουλτούρας.

Όλοι αυτοί ξέρουν καλά ποιο είναι το συμφέρον τους και πως να το υπερασπιστούν. Γνωρίζουν πως λειτουργούν τα γρανάζια του συστήματος αφού τα έχουν χτίσει οι ίδιοι. Είναι μέρος της ίδιας φάρας με τους νεοφιλελεύθερους ταλιμπάν της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με τους τραπεζίτες της City.

Από την άλλη, η αντίθεση είναι μαζική αλλά ανοργάνωτη: έφηβοι και εικοσάρηδες γηγενείς των νέων τεχνολογιών, απλοί δικτυοναύτες, ερασιτέχνες δημιουργοί, περιθωριακοί καλλιτέχνες, χάκερς και πειρατές, χρήστες ελεύθερου λογισμικού και συνειδητοποιημένα geeks.

Όλοι αυτοί, χωρίς ντροπή, ανταλλάζουν περιεχόμενο υπό copyright, σχολιάζουν και ασκούν κριτική στους πάντες χωρίς την παραμικρή αυτοσυγκράτηση στα fora, στηλιτεύουν και βρίζουν τους ταγούς των “πολιτικών και πολιτειακών αρχών” στα blogs, δεν βλέπουν τηλεόραση, ενημερώνονται μόνο από το διαδίκτυο, λαϊκίζουν, δεν πιστεύουν τους δημοσιογράφους, αδιαφορούν για την άποψη των καθώς πρέπει διανοούμενων, καλλιεργούν θεωρίες συνωμοσίας…

Αυτή η κρίσιμη μάζα του διαδικτύου αντιδρά ενστικτωδώς και σπασμωδικά στις προκλήσεις των καιρών. Δεν έχει συνείδηση ότι το διακύβευμα είναι πρωτίστως πολιτικό. Μέρος της θεοποιεί τους τέσσερις του Pirate Bay ενώ ταυτόχρονα απελπίζεται γιατί δεν κατάφερε να εγκαταστήσει το τελευταίο γκάντζετ στο iphone.

Το οξύμωρο είναι πασιφανές. Στο πλαίσιο μια κοινωνικοοικονομικής διάρθρωσης όπου κυριαρχεί η εκμετάλλευση και η άνιση κατανομή των πόρων, η γνώση δεν μπορεί παρά να αποτελεί εμπόρευμα και η πνευματική ιδιοκτησία το πετρέλαιο του 21ου αιώνα. Η ανατροπή του status quo στο διαδίκτυο και αλλού απαιτεί νέα συσχέτιση κοινωνικών δυνάμεων. Απαιτεί οργάνωση και πολιτική συνείδηση όχι καταναλωτική.

Leave a Reply

Your email address will not be published.