Διάβασα στην Καθημερινή ότι ο Έλληνας υπουργός Προστασίας του Πολίτη και ο Γάλλος υπουργός Εθνικής Ταυτότητας και Μετανάστευσης Eric Besson ανέλαβαν πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης. Ποιος όμως είναι ο Besson, ποια πολιτική πρεσβεύει;

Ο Eric Besson χαρακτηρίζεται συχνά ως ο Ιούδας της γαλλικής πολιτικής σκηνής. Μέχρι το 2007 ήταν βουλευτής και υπεύθυνος για την οικονομία στο Σοσιαλιστικό κόμμα. Εργαζόταν μάλιστα για την προεκλογική εκστρατεία της υποψήφιας των σοσιαλιστών Segolène Royal. Μετά τη νίκη του Σαρκοζύ στις προεδρικές εκλογές ο Besson αυτομόλησε στη δεξιά. Από τον Ιανουάριο του 2009 είναι υπουργός Εθνικής Ταυτότητας και Μετανάστευσης στην κυβέρνηση Fillon.

Το υπουργείο αυτό δεν υπήρχε πριν την νίκη του Σαρκοζύ το 2007. Δημιουργήθηκε από τον τελευταίο ως προεκλογική δέσμευση προς τους ακροδεξιούς ψηφοφόρους που άφησαν τον Le Pen για τον Σαρκοζύ. Από μόνη της η σύνδεση στην ονομασία του υπουργείου της έννοιας της εθνικής ταυτότητας με τη μετανάστευση αποτελεί αναφορά στις χειρότερες ώρες της γαλλικής ιστορίας και την δωσίλογη κυβέρνηση του Vichy.

Λίγους μήνες πριν παραιτηθεί από το Σοσιαλιστικό κόμμα, ο Besson εξέδωσε ένα βιβλίο με τίτλο « L’inquiétante “rupture tranquille” de Monsieur Sarkozy » στο οποίο αποδομούσε την ιδεολογία του Σαρκοζύ η οποία έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την γαλλική δημοκρατική (républicaine) παράδοση, κληρονόμο της Διαφώτισης και της Γαλλικής επανάστασης. Στο βιβλίο ο Besson αναφέρθηκε στον Σαρκοζύ ως « αμερικάνο νέοσυντηρητικό με γαλλικό διαβατήριο».

Η κριτική του Besson αφορούσε σε μεγάλο βαθμό την πολιτική που εφάρμοσε ο Σαρκοζύ στο μεταναστευτικό ως υπουργός δημόσιας τάξης. Δύο χρόνια μετά, ο ίδιος ο Besson εφαρμόζει αυτή την πολιτική με ιδιαίτερο ζήλο. Σε τι συνιστάται όμως και πως μεταφράζεται το ιδεολογικό κράμα Σαρκοζύ/Besson ;

Καταρχάς, σαν υπουργός ο Besson εφήρμοσε με σκληρό τρόπο τον νόμο Σαρκοζύ περί βοήθειας σε μετανάστες χωρίς χαρτιά. Εκατοντάδες άτομα στη Γαλλία έχουν βρεθεί στα κρατητήρια της αστυνομίας και στα δικαστήρια γιατί φάνηκαν αλληλέγγυοι σε ξένους χωρίς άδεια παραμονής: κάποιοι τους φιλοξένησαν, άλλοι τους έδωσαν φαγητό ή τους παραχώρησαν μια πρίζα για να φορτώσουν το κινητό τους. Κάθε πολίτης της χώρας είναι πλέον υποχρεωμένος από τον νόμο να καταδίδει στην αστυνομία κάθε περίπτωση παράνομου μετανάστη που πέφτει στην αντίληψη του.

Ο ίδιος υπουργός συνέχισε την πολιτική εκβιομηχανοποίησης των κέντρων κράτησης μεταναστών που εγκαινίασε ο Σαρκοζύ. Πλέον χιλιάδες ξένοι είναι έγκλειστοι σε αυτά για μήνες περιμένοντας το τσάρτερ που θα τους στείλει πίσω στην χώρα τους. Τα περιστατικά κακοποίησης και θανάτου κατά τη διάρκεια της μεταφοράς των κρατουμένων μετρούνται σε εκατοντάδες. Ο Besson δεν διστάζει πλέον να επαναπατρίσει ακόμη και Αφγανούς λέγοντας ότι πλέον η χώρα είναι ασφαλής.

Στην εποχή του Σαρκοζύ και του Besson κάθε μετανάστης, με χαρτιά ή χωρίς, είναι α πριορί ύποπτος. Παντρεύεται με γάλλο υπήκοο; Πρέπει να αποδείξει ότι ο γάμος είναι πραγματικός και όχι φτιαχτός. Θέλει να φέρει την οικογένεια του στη Γαλλία; Πρέπει να περάσει από μια δαιδαλώδη διαδικασία και να αποδείξει ότι κερδίζει αρκετά χρήματα για να τη συντηρήσει.

Αυτή η πολιτική έχει εμπνεύσει μέχρι και κινηματογραφικά έργα όπως το Eden à l’Ouest του Κώστα Γαβρά και το Welcome. Χιλιάδες πολίτες και πολλοί σημαντικοί διανοούμενοι έχουν βάλει την υπογραφή τους στο ψήφισμα για το κλείσιμο του υπουργείου Εθνικής Ταυτότητας και Μετανάστευσης.

Αντί για αυτό Σαρκοζύ και Besson εμπνεύστηκαν τον μεγάλο διάλογο για την Εθνική ταυτότητα. Στο μέσο μιας τεράστιας οικονομικής, κοινωνικής και οικολογικής κρίσης, οι Γάλλοι καλούνται να συζητήσουν για το τι σημαίνει να είσαι Γάλλος σήμερα. Προφανώς πρόκειται για αντιπερισπασμό εν όψει και των τοπικών εκλογών του Απριλίου.

Η πρωτοβουλία αυτή αποτέλεσε αφορμή για καταιγισμό ρατσιστικών και ισλαμοφοβικών στερεοτύπων που κατέκλυσαν τον ιστότοπο του υπουργείου αλλά και τα ΜΜΕ. Τελικά μάλλον δεν χαίρομαι για τη σύμπλευση του Χρυσοχοΐδη με τον Besson …