Το press-gr, η νεοελληνική πραγματικότητα και η "δημοσιογραφία των πολιτών"

Η εισαγωγή των νέων μέσων στην κοινωνία γίνεται σε συνεχή αλληλεπίδραση με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.

Δεν είναι τόσο η τεχνολογία που αλλάζει τους συσχετισμούς και τον πολιτισμό μιας κοινωνίας, όσο αυτοί που διαμορφώνουν τις συνθήκες οικειοποίησης της τεχνολογίας από το ευρύ κοινό. Το ίδιο συμβαίνει και με τη δημόσια έκφραση που αποτελούν τα ελληνικά ιστολόγια.

Το press-gr αποτελεί ένα χώρο όπου εκφράστηκε σε όλο της το εύρος και το βάθος η πολυπλοκότητα και η παραδοξότητα της νεολληνικής πραγματικότητας: οι ειλικρινείς καταγγελίες και οι έγκυρες πληροφορίες συγκατοικούν με κουτσομπολιά και συκοφαντίες. Το λαϊκό αίσθημα συναντά τον λαϊκισμό. Οι επώνυμες παρεμβάσεις περιβάλλονταν από ανώνυμες βωμολοχίες

Η πορεία του press-gr ήταν επίσης παράλληλη και συγκοινωνούσα με αυτήν της ελίτ της χώρας που τους τελευταίους μήνες δείχνει σημάδια προχωρημένης παρακμής. Δύναμη του ήταν η αναξιοπιστία του πολιτικού κόσμου στην οποία προστέθηκε σταδιακά και η πλήρης απαξίωση των κυρίαρχων ΜΜΕ. Εκφράστηκε δε μέσω των σχεδόν 6 700 δημοσιεύσεων και των χιλιάδων σχολίων που συγκέντρωσε στα δυόμιση χρόνια ύπαρξης του.

Το press-gr δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 2006 από μια ομάδα ατόμων προερχόμενων από τον χώρο των ΜΜΕ. Βασικός τους σκοπός στην αρχική περίοδο, όπως και για άλλους δημοσιογράφους με ανώνυμα ιστολόγια, ήταν η δημοσιοποίηση θεμάτων στα οποία, για λόγους επαγγελματικών ισορροπιών, δεν μπορούσαν να αναφερθούν από τα παραδοσιακά ΜΜΕ.

Η πρακτική αυτή είναι άμεσο αποτέλεσμα της διάρθρωσης του ελληνικού επικοινωνιακού συστήματος που υπαγορεύει μια ιδιότυπη αυτολογοκρισία μέσω πιέσεων στους δημοσιογράφους.

Η προέλευση της αρχικής ομάδας του press-gr από τον χώρο της δημοσιογραφίας φαίνεται καθαρά από την ανάγκη της για αναγνώριση από τα κυρίαρχα ΜΜΕ. Οι υπεύθυνοι του ιστότοπου πρόβαλλαν την αυξανόμενη επισκεψιμότητα τους με περηφάνια σε κάθε ευκαιρία ενώ οι παραπομπές από τον Τύπο, την τηλεόραση ή από πολιτικούς αποτελούσαν εύσημο για τους ίδιους.

Όπως φαίνεται και στο σχήμα, το press-gr εκμεταλλεύτηκε τα συνεχή σκάνδαλα, πραγματικά ή όχι, της τελευταίας περιόδου για να αναρριχηθεί ψηλά στις προτιμήσεις των Ελλήνων χρηστών, ξεπερνώντας σε κάποιες περιπτώσεις τους ιστότοπους των μεγαλύτερων εφημερίδων.

Η πρώτη «επιτυχία » του press-gr αφορά στο θάνατο του διοικητή του ΙΚΑ στις αρχές του 2007. Για την επιτυχή « κάλυψη » των γεγονότων και τις «αποκαλύψεις » του ανταμείφθηκε με αναφορές στο δελτίο του MEGA και σε εφημερίδες.

Έτσι όλο και περισσότεροι Έλληνες άρχισαν να το ανακαλύπτουν εκτινάσσοντας τα στατιστικά του στα ύψη. Από λίγες δεκάδες τους πρώτους μήνες οι ημερήσιοι επισκέπτες του έφτασαν να γίνουν χιλιάδες. Από εμπιστευτικό, άρα και ακίνδυνο, μέσο ενημέρωσης των λίγων το press-gr εξελίχθηκε σταδιακά σε δημοφιλή προορισμό, εφάμιλλο σε κοινό εφημερίδων μέσης κυκλοφορίας.

Αυτήν την περίοδο χοντρικά πρέπει να επήλθε και διεύρυνση της αρχικής ομάδας με την είσοδο δεκάδων νέων συντακτών αλλά και η εισροή πληροφοριών από διάφορες πηγές. Οι «συντακτική ομάδα » προχώρησε σε καταμερισμό εργασίας και οργάνωση της «παραγωγής » σε εντατικούς ρυθμούς.

Οι « επιτυχίες » συνεχίστηκαν το 2007 με την συνεπικουρία γεγονότων όπως το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, το σκάνδαλο των ομολόγων, τα βίντεο βασανισμών σε αστυνομικά τμήματα, την αρρώστια του Χριστόδουλου και τη μάχη διαδοχής, τις πυρκαγιές, τις εκλογές, την εκλογή αρχηγού στο ΠΑΣΟΚ.

Στο διάστημα αυτό, επιζητώντας να επωφεληθούν από τη δημοτικότητα του press-gr, εκατοντάδες αναγνώστες, σχολιαστές, οργανώσεις και πρωτοβουλίες δημοσιοποίησαν επώνυμα και ανώνυμα μηνύματα κάθε μορφής, ύφους και περιεχομένου. Πολιτευτές έστελναν χαιρετισμούς στους ψηφοφόρους, πρώην υπουργοί έκαναν διαψεύσεις, δημοσιογράφοι ξημεροβραδιάζονταν online σε αναμονή «αποκαλύψεων ».

Σταδιακά στο press-gr αναδύθηκε ένα ιδιότυπο κράμα ερασιτεχνικής δημοσιογραφίας, συζήτησης καφενείου και μικρογραφίας του επικοινωνιακού συστήματος. Το επιστέγασμα αυτής της πορείας ήλθε μετά την απόπειρα αυτοκτονίας Ζαχόπουλου και όσα ακολούθησαν, όταν ο αριθμός των επισκεπτών ξεπέρασε κάθε προηγούμενο.

Η αύξηση της επιρροής του press-gr συνοδεύτηκε από χρησιμοποίηση του ως μέσο εκβιασμού και αντεκδίκησης μεταξύ πολιτικών, δημοσιογράφων, εκδοτών, επιχειρηματιών και συμπαρομαρτούντων. Κάτι που όπως φαίνεται ίσως θα σημάνει και το τέλος του, τουλάχιστον στην αρχική του μορφή.

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, μετά από μεγάλο αριθμό μηνύσεων εις βάρος του press-gr, η Ασφάλεια εντόπισε δημοσιογράφο ως υπεύθυνο και εξέδωσε ένταλμα σύλληψης εναντίον του. Κανείς δεν ξέρει αν το συγκεκριμένο άτομο έχει σχέση με το σάιτ και σε ποιο βαθμό.

Απ’ότι φαίνεται μεγαλόσχημοι παράγοντες του τόπου έβαλαν τα δυνατά τους ώστε να βρουν τρόπο να το σιγήσουν. Δίκαια ή άδικα κανείς δεν ξέρει, αφού δύσκολα μπορεί να ξεμπερδέψει το κουβάρι της αλήθειας και του ψέματος. Προς το παρόν όμως δεν φαίνεται να το κατάφεραν αφού οι δημοσιεύσεις συνεχίζονται κανονικά.

Τα ερωτήματα που τίθενται πολλά: μέχρι που φτάνει το δικαίωμα της ελέυθερης έκφρασης; Υπάρχει πραγματικά ανωνυμία στο διαδίκτυο; Ποιες είναι οι συνθήκες ανάδυσης μιας πραγματικής δημοσιογραφίας των πολιτών;

Το σίγουρο είναι, όπως δείχνουν και οι σχετικές συζητήσεις, ότι το ελληνικό διαδίκτυο δεν θα μείνει ίδιο μετά από αυτήν την ιστορία.

15 thoughts on “Το press-gr, η νεοελληνική πραγματικότητα και η "δημοσιογραφία των πολιτών"

  1. Πολύ καλά δομημένη ανάλυση. Θα έχει μάλλον πλάκα αν ξετυλιχθεί ποτέ αυτό το κουβάρι, γιατι δε νομίζω τα κορυφαία σκάνδαλα που αποκαλυψε αυτό το blog να τα έστειλαν στο press απλοί επισκέπτες.

  2. Πολύ καλά δομημένη ανάλυση. Θα έχει μάλλον πλάκα αν ξετυλιχθεί ποτέ αυτό το κουβάρι, γιατι δε νομίζω τα κορυφαία σκάνδαλα που αποκαλυψε αυτό το blog να τα έστειλαν στο press απλοί επισκέπτες.

  3. Πολύ καλά δομημένη ανάλυση. Θα έχει μάλλον πλάκα αν ξετυλιχθεί ποτέ αυτό το κουβάρι, γιατι δε νομίζω τα κορυφαία σκάνδαλα που αποκαλυψε αυτό το blog να τα έστειλαν στο press απλοί επισκέπτες.

  4. Πολύ καλά δομημένη ανάλυση. Θα έχει μάλλον πλάκα αν ξετυλιχθεί ποτέ αυτό το κουβάρι, γιατι δε νομίζω τα κορυφαία σκάνδαλα που αποκαλυψε αυτό το blog να τα έστειλαν στο press απλοί επισκέπτες.

  5. Συγχαρητηρια για την αναλυση:-)
    Το timing με προβληματιζει. Τωρα που τα γεγονοτα τρεχουν στη γειτονια μας, τωρα που η ενημερωση χωρις περιορισμο ειναι απαραιτητη, τωρα ακριβως συμβαινει η διωξη (και πιθανη διαγραφη?) του τοπου αυτου.

  6. Συγχαρητηρια για την αναλυση:-)
    Το timing με προβληματιζει. Τωρα που τα γεγονοτα τρεχουν στη γειτονια μας, τωρα που η ενημερωση χωρις περιορισμο ειναι απαραιτητη, τωρα ακριβως συμβαινει η διωξη (και πιθανη διαγραφη?) του τοπου αυτου.

  7. Συγχαρητηρια για την αναλυση:-)
    Το timing με προβληματιζει. Τωρα που τα γεγονοτα τρεχουν στη γειτονια μας, τωρα που η ενημερωση χωρις περιορισμο ειναι απαραιτητη, τωρα ακριβως συμβαινει η διωξη (και πιθανη διαγραφη?) του τοπου αυτου.

  8. Το press-gr χρησιμοποίησε τα “κόλπα” των τυπωμένων και τηλε-ηλεκτρονικών μέσων για προσέλκυση κοινού, ήτοι: αποκαλύψεις, πιπεράτα σχόλια, υποννοούμενα… με μια διαφορά: δεν είχε αναστολές ούτε λόγω φόβου μηνύσεων, πιθανόν και λόγω μη εξαρτήσεων. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την μεγάλη δημοφιλία του και συνεπώς κάτι καινοφανές, ωφέλιμο και εν εξελίξει: έφερε όλον αυτό τον κόσμο σε επαφή με τη νέα εποχή της επικοινωνίας. Έμαθαν όλοι, μαζί κι εμείς αυτά που ξέραμε θεωρητικά, πώς γίνεται να ενημερώνεσαι διαδραστικά, μαζικά. Δηλαδή να διαβάζεις για τις εξελίξεις και την ίδια στιγμή να συζητάς γι αυτές. Το web 2.0 σε όλο του το μεγαλείο, απτό. Αυτή η ευκαιρία, πέρα από το μέλλον του press-gr και των διαχειριστών του, είναι πρωτοφανής στην Ελλάδα λόγω της μαζικότητας. Ας ελπίσουμε να μάθουμε όλοι και να το εξελίξουμε σε πιο ώριμη και υγιή μορφή, χωρίς την κιτρινίλα και τις σκοπιμότητες των μεγιστάνων. Επιτέλους ο κόσμος αρχίζει να υποψιάζεται πως μπορεί να επικοινωνεί χωρίς λογοκρισία και να κράζει όταν πάνε να του πλύνουν τον εγκέφαλο. Αυτά είναι τα θετικά που βλέπω στην ιστορία αυτή. Βεβαίως συμφωνώ με όλα τα αρνητικά που ανέφεραν οι προσημειώσαντες.

  9. Το press-gr χρησιμοποίησε τα “κόλπα” των τυπωμένων και τηλε-ηλεκτρονικών μέσων για προσέλκυση κοινού, ήτοι: αποκαλύψεις, πιπεράτα σχόλια, υποννοούμενα… με μια διαφορά: δεν είχε αναστολές ούτε λόγω φόβου μηνύσεων, πιθανόν και λόγω μη εξαρτήσεων. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την μεγάλη δημοφιλία του και συνεπώς κάτι καινοφανές, ωφέλιμο και εν εξελίξει: έφερε όλον αυτό τον κόσμο σε επαφή με τη νέα εποχή της επικοινωνίας. Έμαθαν όλοι, μαζί κι εμείς αυτά που ξέραμε θεωρητικά, πώς γίνεται να ενημερώνεσαι διαδραστικά, μαζικά. Δηλαδή να διαβάζεις για τις εξελίξεις και την ίδια στιγμή να συζητάς γι αυτές. Το web 2.0 σε όλο του το μεγαλείο, απτό. Αυτή η ευκαιρία, πέρα από το μέλλον του press-gr και των διαχειριστών του, είναι πρωτοφανής στην Ελλάδα λόγω της μαζικότητας. Ας ελπίσουμε να μάθουμε όλοι και να το εξελίξουμε σε πιο ώριμη και υγιή μορφή, χωρίς την κιτρινίλα και τις σκοπιμότητες των μεγιστάνων. Επιτέλους ο κόσμος αρχίζει να υποψιάζεται πως μπορεί να επικοινωνεί χωρίς λογοκρισία και να κράζει όταν πάνε να του πλύνουν τον εγκέφαλο. Αυτά είναι τα θετικά που βλέπω στην ιστορία αυτή. Βεβαίως συμφωνώ με όλα τα αρνητικά που ανέφεραν οι προσημειώσαντες.

  10. Το press-gr χρησιμοποίησε τα “κόλπα” των τυπωμένων και τηλε-ηλεκτρονικών μέσων για προσέλκυση κοινού, ήτοι: αποκαλύψεις, πιπεράτα σχόλια, υποννοούμενα… με μια διαφορά: δεν είχε αναστολές ούτε λόγω φόβου μηνύσεων, πιθανόν και λόγω μη εξαρτήσεων. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την μεγάλη δημοφιλία του και συνεπώς κάτι καινοφανές, ωφέλιμο και εν εξελίξει: έφερε όλον αυτό τον κόσμο σε επαφή με τη νέα εποχή της επικοινωνίας. Έμαθαν όλοι, μαζί κι εμείς αυτά που ξέραμε θεωρητικά, πώς γίνεται να ενημερώνεσαι διαδραστικά, μαζικά. Δηλαδή να διαβάζεις για τις εξελίξεις και την ίδια στιγμή να συζητάς γι αυτές. Το web 2.0 σε όλο του το μεγαλείο, απτό. Αυτή η ευκαιρία, πέρα από το μέλλον του press-gr και των διαχειριστών του, είναι πρωτοφανής στην Ελλάδα λόγω της μαζικότητας. Ας ελπίσουμε να μάθουμε όλοι και να το εξελίξουμε σε πιο ώριμη και υγιή μορφή, χωρίς την κιτρινίλα και τις σκοπιμότητες των μεγιστάνων. Επιτέλους ο κόσμος αρχίζει να υποψιάζεται πως μπορεί να επικοινωνεί χωρίς λογοκρισία και να κράζει όταν πάνε να του πλύνουν τον εγκέφαλο. Αυτά είναι τα θετικά που βλέπω στην ιστορία αυτή. Βεβαίως συμφωνώ με όλα τα αρνητικά που ανέφεραν οι προσημειώσαντες.

  11. @ιντερνετάκια, ούτε κι εγώ το πιστεύω…

    @ροδιά,δεν είναι η πρωτη δικαστική ιστορία σε σχέση με ιστολόγια. Αυτό συμβαίνει γιατί το μέσο αρχίζει να έχει κάποα επιρροή. Κατά τη γνώμη μου όχι τόσο γιατί τα ιστολόγια τα διαβάζει το ευρύ κοινό αλλά γιατί διαμορφώνουν συνθήκες αλληλεπίδρασης με τα κυρίαρχα ΜΜΕ.

    @κ, η περιγραφή σου είναι ακριβής. Όντως το press-gr εκλαϊκευσε κατά κάποιο τρόπο το μέσο. Όμως τα εγγενή του χαρακτηριστικά (ανωνυμία, έλλειψη πολιτικής δημοσιεύσεων, πλήρης αναρχία στα σχόλια) το καθιστά ευάλωτο σε κάθε είδους “χρησιμοποίησησης” από κάθε είδους συμφέροντα. Παράλληλα η αξιοπιστία του είναι προβληματική.

    Για μένα η πραγματική δημοσιογραφία των πολιτών πρέπει να χτιστεί σε υγιείς βάσεις και ως αντίβαρο και όχι αντιγραφή παρωχημένων πρακτικών των κυρίαρχων ΜΜΕ. Κάτι που βέβαια γίνεται σταδιακά στο ελληνικό διαδίκτυο, αλλά με τρόπο χαοτικό.

  12. @ιντερνετάκια, ούτε κι εγώ το πιστεύω…

    @ροδιά,δεν είναι η πρωτη δικαστική ιστορία σε σχέση με ιστολόγια. Αυτό συμβαίνει γιατί το μέσο αρχίζει να έχει κάποα επιρροή. Κατά τη γνώμη μου όχι τόσο γιατί τα ιστολόγια τα διαβάζει το ευρύ κοινό αλλά γιατί διαμορφώνουν συνθήκες αλληλεπίδρασης με τα κυρίαρχα ΜΜΕ.

    @κ, η περιγραφή σου είναι ακριβής. Όντως το press-gr εκλαϊκευσε κατά κάποιο τρόπο το μέσο. Όμως τα εγγενή του χαρακτηριστικά (ανωνυμία, έλλειψη πολιτικής δημοσιεύσεων, πλήρης αναρχία στα σχόλια) το καθιστά ευάλωτο σε κάθε είδους “χρησιμοποίησησης” από κάθε είδους συμφέροντα. Παράλληλα η αξιοπιστία του είναι προβληματική.

    Για μένα η πραγματική δημοσιογραφία των πολιτών πρέπει να χτιστεί σε υγιείς βάσεις και ως αντίβαρο και όχι αντιγραφή παρωχημένων πρακτικών των κυρίαρχων ΜΜΕ. Κάτι που βέβαια γίνεται σταδιακά στο ελληνικό διαδίκτυο, αλλά με τρόπο χαοτικό.

  13. @ιντερνετάκια, ούτε κι εγώ το πιστεύω…

    @ροδιά,δεν είναι η πρωτη δικαστική ιστορία σε σχέση με ιστολόγια. Αυτό συμβαίνει γιατί το μέσο αρχίζει να έχει κάποα επιρροή. Κατά τη γνώμη μου όχι τόσο γιατί τα ιστολόγια τα διαβάζει το ευρύ κοινό αλλά γιατί διαμορφώνουν συνθήκες αλληλεπίδρασης με τα κυρίαρχα ΜΜΕ.

    @κ, η περιγραφή σου είναι ακριβής. Όντως το press-gr εκλαϊκευσε κατά κάποιο τρόπο το μέσο. Όμως τα εγγενή του χαρακτηριστικά (ανωνυμία, έλλειψη πολιτικής δημοσιεύσεων, πλήρης αναρχία στα σχόλια) το καθιστά ευάλωτο σε κάθε είδους “χρησιμοποίησησης” από κάθε είδους συμφέροντα. Παράλληλα η αξιοπιστία του είναι προβληματική.

    Για μένα η πραγματική δημοσιογραφία των πολιτών πρέπει να χτιστεί σε υγιείς βάσεις και ως αντίβαρο και όχι αντιγραφή παρωχημένων πρακτικών των κυρίαρχων ΜΜΕ. Κάτι που βέβαια γίνεται σταδιακά στο ελληνικό διαδίκτυο, αλλά με τρόπο χαοτικό.

  14. Οι ιδέες αναπτύσσονται όταν υπάρχει ελευθερία και αρχίζουν να απειλούνται όταν ξαφνικά η κυβέρνηση έχει μια ιδέα για το τι είναι ελευθερία. Το διαδύκτιο δεν χρειάζεται ούτε μπάτσους, ούτε κουκουλοφόρους. Διαδώστε το

  15. Οι ιδέες αναπτύσσονται όταν υπάρχει ελευθερία και αρχίζουν να απειλούνται όταν ξαφνικά η κυβέρνηση έχει μια ιδέα για το τι είναι ελευθερία. Το διαδύκτιο δεν χρειάζεται ούτε μπάτσους, ούτε κουκουλοφόρους. Διαδώστε το

Leave a Reply to ο αλλος Cancel reply

Your email address will not be published.